Op woensdag 29 oktober 2025 zijn de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland, die relatief kort volgen op die van woensdag 22 november 2023. De vervolgens te vormen Regering en Tweede Kamer geven in belangrijke mate vorm aan het grensoverschrijdende beleid dat in Nederland gevoerd wordt. Nederland kent reeds een relatief sterke geschiedenis van grensoverschrijdende samenwerking: binnen de Benelux Unie, met de eerste EUREGIO, een Grenseffectentoets binnen het Beleidskompas, een Nationaal Programma Vitale Regio’s en verscheidene governance-structuren met buurlanden zoals de Vlaams-Nederlandse Top, Thelassatop met België, samenwerkingsagenda Nederland-Nedersaksen en Grenslandagenda NRW-Nederland. Echter, de laatste regeerperiode werd gekenmerkt door minder expliciete aandacht voor grensregio’s. In het Regeerprogramma van het kabinet Schoof viel de term ‘grens’ met name in de context van asiel en versterkte binnengrenscontroles. Alleen in de aanpak van Elke regio telt werd de samenwerking met buurland tegen grensbelemmeringen benoemd.
‘De grensregio moet meer top-of-mind zijn’, was de conclusie van de ITEM reflectie op de Tweede Kamerverkiezingen in 2023 en het opvolgend Nieuwspoort-event. Immers, grensoverschrijdende samenwerking en de grensoverschrijdende ontwikkeling van grensregio’s komt niet vanzelf, maar vereist continue aandacht en investeringen. Echter, dit is geen gegeven. Dit bleek eerder ook in de reflectie op de Europese verkiezingen in 2024 en de Provinciale Statenverkiezingen in 2023. Met aankomende verkiezingen, wat zijn nu de plannen van de verschillende politieke partijen op nationaal niveau? Wat staat er in die plannen over grensoverschrijdende samenwerking? Wat zijn de effecten voor de grensregio’s? Zijn er onderwerpen die we missen? In de verkiezingsprogramma’s formuleren de politieke partijen de plannen voor Nederland en direct dan wel indirect voor de grensregio’s en grensoverschrijdende samenwerking. Deze Reflectie geeft de plannen van de deelnemende partijen aan de Tweede Kamerverkiezingen weer en reflecteert hierop vanuit grensoverschrijdend perspectief.
