Dossiers
1a. Belastingverdrag Nederland-Duitsland – Arbeid: In het licht van het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland, dat op 1 januari 2016 in werking is getreden, wordt in dit dossier gekeken naar de veranderingen die het nieuwe verdrag met zich meebrengt voor grensarbeiders. De focus ligt hierbij op alle grensarbeiders die de grens tussen Duitsland en Nederland oversteken.
1b. Belastingverdrag Nederland-Duitsland – Pensioenen: Eén aspect van het nieuwe verdrag trok in het bijzonder veel aandacht: het nieuwe artikel over pensioenen. De wijziging, bekend als de ‘€15.000 drempel’, die in dit artikel is doorgevoerd als wijziging ten opzichte van het oude verdrag, brengt een aantal financiële gevolgen met zich mee voor gepensioneerden die in Duitsland wonen en pensioen hebben opgebouwd in Nederland. In het onderzoek is specifiek vanuit een Nederlands fiscaalrechtelijk perspectief bekeken wat de gevolgen van het nieuwe pensioenartikel zijn voor postactieve Duitse grensarbeiders.
2. Erkenning van beroepskwalificaties: Centraal in dit onderzoek naar de erkenning van beroepskwalificaties staat de vraag hoe bepaalde praktische zaken die van bijzonder belang zijn voor de grensarbeider, in bepaalde landen/staten moeten worden geïmplementeerd en gehandhaafd na de modernisering van Richtlijn 2005/36/EG als gevolg van Richtlijn 2013/55/EU.
3. INTERREG-programma’s: Het onderzoek binnen dit dossier is een inventariserend en vergelijkend onderzoek naar de drie INTERREG VA-programma’s aan de Nederlandse grens. Als onderzoekskader is gekozen voor het INTERREG-programma Duitsland-Nederland, het INTERREG VA-programma Euregio Maas-Rijn (een Duits-Nederlands-Belgisch programma) en het INTERREG VA-programma Vlaanderen-Nederland.
4. Sociale zekerheid: Dit onderzoek richt zich op de Nederlandse kortdurende en langdurige arbeidsongeschiktheid (ziekte en arbeidsongeschiktheid) en de effecten van dit systeem in een grensoverschrijdende situatie. De reden voor deze keuze is dat de Nederlandse systemen ter ondersteuning van deze twee sociale zekerheidsrisico’s de afgelopen twee decennia fundamenteel zijn geherstructureerd en bovendien sterk verschillen van de systemen in andere lidstaten.
5. Kwalificerende buitenlandse belastingplicht: Op 1 januari 2015 werd de optionele regeling voor de inkomstenbelasting, vervangen door het nieuwe systeem van de kwalificerende buitenlandse belastingplichtige. De kwalificerende buitenlandse belastingplichtige heeft recht op dezelfde aftrekposten en heffingskortingen als binnenlandse belastingplichtigen. De optionele regeling werd vervangen omdat deze niet verenigbaar werd geacht met de EU-wetgeving. In dit dossier onderzoeken we in hoeverre de nieuwe regeling van de kwalificerende buitenlandse belastingplichtige in overeenstemming is met het EU-recht.
6. Verplichting tot detachering van werknemers: Grensoverschrijdende detachering van werknemers is een fenomeen dat steeds vaker lijkt voor te komen. Het onderzoek bespreekt de voorgestelde herziening van de detacheringsrichtlijn en de mogelijke juridische gevolgen daarvan voor het Nederlandse arbeidsrecht.
7. Pensioenleeftijden: Voor ITEM was het wetsvoorstel aanleiding om via een brief aan de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid aandacht te vragen voor de positie van werknemers die zowel een Nederlands algemeen ouderdomspensioen als een buitenlands wettelijk pensioen hebben opgebouwd.Dat is het onderwerp van dit dossier.
8. Grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling: Het onderzoek naar de ‘Effecten van mandaat en capaciteiten van het Nederlandse UWV’ draait om de vraag welke effecten het huidige mandaat en capaciteiten van de Nederlandse overheidsdienst, het UWV, hebben op het functioneren van grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling langs de grens met België en Duitsland.
9. Grensoverschrijdend treinverkeer: In dit dossier worden twee effecten van het Vierde Spoorwegpakket bestudeerd: ten eerste de gevolgen van het spoorwegpakket voor het aanbod van grensoverschrijdend vervoer, zowel openbaar als commercieel (Europese integratie), en ten tweede de versterking van grensoverschrijdende bestuursstructuren (Regionale cohesie).
10. Belgisch tolsysteem voor vrachtwagens: Tot nu toe is er geen onderzoek gedaan naar de specifieke impact van dit nieuwe tolsysteem op de logistieke en expeditiebedrijven in de Duits-Nederlandse regio nabij de Belgische grens. Dit is dan ook de focus van dit dossier.