
De afgelopen twintig jaar heeft de regio Groot Kopenhagen, op de grens tussen Denemarken en Zweden, zich ontwikkeld tot een centrum voor economische activiteit en ontwikkeling in Scandinavië. In 2023 bereikte de grensoverschrijdende arbeid een recordhoogte van 20 500 mensen. Ondanks de dynamische economie, die wordt gekenmerkt door een hoge werkgelegenheid en lage werkloosheid, heeft de regio te maken met interne ongelijkheden in de prestaties van de arbeidsmarkt. Relatief hoge werkloosheidscijfers aan de Zweedse kant vallen samen met toenemende tekorten aan arbeidskrachten en vaardigheden, vooral aan de Deense kant van de grens. Daarnaast hebben onderdanen van derde landen (niet-EU-burgers) die in de regio verblijven nog niet volledig kunnen profiteren van de gestage integratie van de arbeidsmarkt van Groot Kopenhagen.
Dit rapport onderzoekt belemmeringen voor grensoverschrijdende mobiliteit, met name voor onderdanen van derde landen, en biedt aanbevelingen aan regionale en nationale overheden om de regio te ondersteunen bij het realiseren van haar volledige potentieel. Er wordt ook onderzocht hoe het werkgelegenheids- en vaardighedenbeleid beter kan worden gecoördineerd om grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit en integratie te bevorderen. Inzichten en aanbevelingen zijn gebaseerd op gedetailleerde evaluaties van drie andere grensregio’s in de EU: de Grande Région, Euregio Maas-Rijn-regio en het Oostenrijks-Duitse grensgebied.
ITEM heeft aan dit project bijgedragen door middel van twee onderzoeken:
Belemmeringen voor grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit voor onderdanen van derde landen – leren van andere grensregio’s in de EU (hoofdstuk 4): In dit hoofdstuk worden de grensoverschrijdende werknemersstromen in drie EU-grensregio’s onderzocht: Luxemburg en de aangrenzende landen (België, Duitsland en Frankrijk), de Maas-Rijn-regio (België, Duitsland en Nederland) en de grensregio Oostenrijk/Duitsland. Deze regio’s worden gekenmerkt door een hoge mate van grensoverschrijdende mobiliteit, een aanzienlijk aandeel van gedetacheerde werknemers en goed ontwikkelde bestuursstructuren en EURES-netwerken (EURopean Employment Service).
Informatie-uitwisseling en coördinatie van werkgelegenheids- en vaardigheidssystemen (hoofdstuk 5): Dit hoofdstuk analyseert maatregelen voor informatie-uitwisseling en coördinatie van het overheidsbeleid op het gebied van werkgelegenheid en vaardigheden om de grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit te vergroten. Ten eerste brengt het hoofdstuk bestaande maatregelen voor informatiedeling en coördinatie in de regio Groot Kopenhagen in kaart. Ten tweede evalueert het hoofdstuk bestaande maatregelen in drie EU grensregio’s – de Grande Région, de Maas-Rijn-regio en de Bovenrijnse grensregio – om veelbelovende praktijken te identificeren en hieruit lessen te trekken voor de Groot Kopenhagen.