Voorwoord nieuwsbrief juni 2024

Blogs

Euregionale governance en samenwerking

Aan de vooravond van de recente verkiezingen voor het Europees Parlement vond in Maastricht opnieuw een levendig debat plaats over de toekomst van Europa. Het Studio Europa-debat en de ITEM-rondetafeldiscussies in het EIPA-gebouw brachten Europese politici terug naar de stad waar in 1992 het Europa van de Regio’s werd uitgeroepen. Deze setting heeft een symbolische betekenis en herinnert ons aan waar we collectief voor staan in Europa.

Gelukkig laten de verkiezingsuitslagen zien dat Europagezinde partijen in Nederland het goed blijven doen. Bovendien was de opkomst met 47 procent hoger dan bij eerdere verkiezingen. Dit laat zien dat Europa nog steeds relevant is in de samenleving. Het politieke landschap blijft echter veranderlijk, met merkbare verschuivingen en een trek naar rechts na de recente nationale verkiezingen.

Voor degenen onder ons die zich inzetten voor de toekomst van Europa, is het duidelijk dat er veel moet gebeuren. Het is tijd om te handelen en ons te richten op praktische samenwerking tussen verschillende overheidsniveaus om de Europese burgers effectief te bereiken. De Universiteit Maastricht is al lange tijd partner van verschillende overheidsinstellingen op nationaal, Europees en mondiaal niveau. Nu moeten we meer dan ooit onze ervaring inbrengen en bijdragen aan de toekomst van Europa.

Wat het nationale politieke landschap betreft, zal het nieuwe vierpartijenregeerakkoord grote gevolgen hebben voor onze grensregio. De aangekondigde bezuinigingen en wijzigingen in het studiemigratiebeleid zullen gevolgen hebben voor onderwijs, onderzoek en innovatie. Hier in de provincie Limburg zullen we blijven samenwerken met regionale belanghebbenden om de economische en sociale ontwikkeling van onze grensregio te ondersteunen. Wij vinden dat politici een grensregio moeten zien als meer dan alleen een Nederlandse provincie; het vereist samenwerking met onze buurlanden. Wij zetten ons in om onze partnerschappen met Nederlandse ministeries en autoriteiten van buurlanden te versterken om onze gezamenlijke uitdagingen samen aan te pakken.

Zowel op wetenschappelijk als op maatschappelijk gebied werken we actief samen met onze Belgische en Duitse buren. Nu het Belgische voorzitterschap van de Europese Commissie prioriteit geeft aan Europees industrieel beleid en concurrentievermogen, zien we een vitale kans om economische groei in evenwicht te brengen met sociaal welzijn door betere internationale samenwerking. Sinds 2015 werken ITEM en de Universiteit Hasselt samen om de impact van wetenschap op de samenleving in de grensregio te verbeteren. Onlangs is deze samenwerking uitgebreid met de Vlaamse en Nederlandse overheid in een INTERREG Schakelpunt project voor duurzame oplossingen voor grensobstakels, met een kick-off meeting gepland op 4 september in Antwerpen.

Twee maanden later is het tijd om de 10de verjaardag van ITEM te vieren. Kom daarom naar de ITEM Annual Conference, die op 22 november in Gent plaatsvindt. De conferentie, die wordt georganiseerd door Oost-Vlaams gouverneur Carina van Cauter en ondersteund door het Vlaamse Ministerie van Kanselarij en Buitenlandse Zaken, focust op het versterken van het Europese concurrentievermogen en de overgang van de Green Deal naar de Industrial Deal. Laten we samen werken aan impact als ITEM bijdraagt met haar border impact methodologie op kritieke grondstoffen, de Net Zero Industry Act, en Corporate Sustainability Due Diligence. Markeer je agenda en geef samen met ons vorm aan de toekomst.

Rianne Letschert

Voorzitter Maastricht University