Grenseffectenrapportage 2023

De enquête voor de effectenbeoordeling van dit jaar is tussen februari 2023 en maart 2023 uitgevoerd en is verspreid onder ITEM-stakeholders en andere belanghebbenden. ITEM ontving talrijke schriftelijke reacties van diverse partners op deze enquête. Daarnaast kunnen er ook onderwerpen aan het voetlicht komen in de context van de dagelijkse activiteiten van ITEM onder de ITEM-jaarcyclus. Een andere manier om thema’s vast te stellen is het door ITEM laten uitvoeren van een quickscan van beleidsinitiatieven of -programma’s. Nadat de ingediende dossiers en onderwerpen waren gescreend, werd de uiteindelijke selectie van de dossiers gemaakt op basis van het advies van de Werkgroep Grenseffecten.

De huidige onderzoeksdossiers zijn het resultaat van een succesvolle samenwerking tussen ITEM, zijn onderzoekers en zijn partners.

Dossiers

Euregionale Barometer: Brede Welvaart vanuit grensoverschrijdend perspectief

Brede Welvaart richt zich op het meten van zowel materiële als immateriële welvaart, zoals welzijn en sociale cohesie. In Nederland wordt dit gemeten met diverse monitoren, maar deze zijn niet grensoverschrijdend. Dit dossier onderzoekt de Brede Welvaart in grensregio's en vormt de basis voor de creatie van een Euregionale Barometer. ITEM voert hiervoor een pilot uit om grensoverschrijdende regio's beter inzichtelijk te maken.

Lees het volledige dossier

Transnationale infrastructurele projecten: ambities, sectoren, instrumenten en impact op grensregio’s

Er zijn plannen voor grensoverschrijdende infrastructuurprojecten tussen NL/BE/DE, zoals waterstofinfrastructuur en de Einstein-telescoop, die snel moeten worden gerealiseerd vanwege klimaatambities. Dit dossier onderzoekt of de juiste middelen en partners beschikbaar zijn om deze projecten aan te pakken, gemeenschappelijke obstakels te identificeren en innovatieve oplossingen te vinden om vertragingen te voorkomen.

Lees het volledige dossier

Kinderzuschlag (DE)-Kindgebonden budget (NL): De grenswerker tussen wal en schip?

De Kinderzuschlag in Duitsland is voor lage inkomens, maar vereist sinds 2022 dat de aanvrager in Duitsland woont. In Nederland is het kindgebonden budget gekoppeld aan kinderbijslag. Grensarbeiders kunnen hierdoor geen aanspraak maken op beide toeslagen, wat vooral lagere inkomens treft. Dit roept vragen op over de naleving van EU-recht en waarom de Kinderzuschlag niet langer geëxporteerd wordt zoals voorheen.

Lees het volledige dossier

Toekomstbestendige acute zorg in Nederland: 360° grensoverschrijdend perspectieven

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ernst Kuipers) heeft voorgesteld om de acute zorg te concentreren als reactie op de stijgende vraag naar spoedeisende zorg en de personeelstekorten in Nederland. Er is echter bezorgdheid geuit over het effect van dit voorstel op de nabijheid en kwaliteit van de zorg in grensregio’s, waar patiënten al lange afstanden moeten afleggen naar zorgdiensten. Hoewel het voorstel het belang van betere regionale samenwerking bij de zorgverlening en de verdeling van patiënten benadrukt, roept het de vraag op of er voldoende aandacht wordt besteed aan de gevolgen en mogelijkheden van euregionale en grensoverschrijdende samenwerking

Lees het volledige dossier

Openbaar vervoer in de Euregio Maas-Rijn (studentendossier)

Toelichting dossier Hoe kan het grensoverschrijdend vervoer tussen Nederland, België en Duitsland worden verbeterd? Grensoverschrijdend openbaar vervoer is een cruciaal onderdeel van de Euregionale mobiliteit. De vraag hoe grensoverschrijdend openbaar vervoer wordt beïnvloed door nationale wetgeving of beleid en wat er gedaan kan worden om het te verbeteren, staat centraal in dit project. Adequaat openbaar vervoer is een belangrijke factor in het verlagen van de uitstoot in heel Europa, verschillende studies hebben de beperkingen of ontbrekende schakels in de grensoverschrijdende mobiliteit aangetoond. Binnen het PREMIUM project zal een multidisciplinair studententeam een grenseffecten rapportage uitvoeren naar de stand van zaken van (duurzaam) grensoverschrijdend openbaar vervoer.

Lees het volledige dossier

Video